Algemene regelgeving
Eisen voor algemeen nut beogende instellingen (ANBI)
90%-eis
Om als een ANBI aangewezen te kunnen worden, moeten het doel en de feitelijke werkzaamheden van de instelling voor 90% of meer een algemeen belang dienen. Een instelling mag dus geen particulier of individueel belang dienen. Onder andere sportverenigingen, personeelsverenigingen en commerciële instellingen zijn geen ANBI. In de wet zijn expliciet een aantal rechtsvormen uitgesloten:
- vennootschap met in aandelen verdeeld kapitaal (BV en/of NV);
- coöperatie;
- onderlinge waarborgmaatschappij of een ander lichaam waarin bewijzen van deelgerechtigdheid kunnen worden uitgegeven.
In feite komen de volgende rechtsvormen in aanmerking voor een ANBI-beschikking:
- stichting;
- vereniging;
- kerkgenootschap.
Geen winstoogmerk
Uit de regelgeving; zoals de statuten, reglement of beleidsplan van de instelling en de feitelijke werkzaamheid blijkt dat de instelling geen winstoogmerk heeft. Een instelling die incidenteel exploitatieoverschot(ten) behaalt en deze aanwendt ten bate van het algemeen nut heeft niet direct een winstoogmerk (zie ook artikel 1a e.v. Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994). Het is voor een ANBI mogelijk commerciële activiteiten te verrichten als de inkomsten gerealiseerd met die activiteiten binnen een redelijke termijn geheel ten goede komen aan de algemeen nuttige doelstellingen.
Beschikkingsmachtcriterium
Een afgescheiden vermogen: Een natuurlijk persoon of een rechtspersoon in de functie als bestuurder en/of beleidsbepaler mag niet over het vermogen van de instelling beschikken alsof het zijn eigen vermogen is. Dit heet het ‘beschikkingsmachtcriterium’. Concreet betekent dit dat geen van de bestuursleden van de instelling een meerderheid van de zeggenschap mag hebben. Bij de beoordeling of feitelijk sprake is van beschikken over vermogen als ware sprake van eigen vermogen, kan de aanwezigheid van familierelaties voor de Belastingdienst een indicatie zijn voor nader onderzoek. De Belastingdienst kan uitzonderingen maken steunstichtingen van stichtingen.
Eigen vermogen moet beperkt blijven
De instelling mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden ten behoeve van de doelstelling van die instelling. Het is toegestaan om verkregen vermogen in stand te houden als de erflater of schenker dit heeft bepaald. Een ANBI dient haar vermogen conform de statutaire doelstelling feitelijk te besteden aan haar doelstellingen;
Beloning voor bestuurders
De bestuursleden van een ANBI die het beleid bepalen mogen geen andere beloning ontvangen dan een vergoeding voor gemaakte onkosten en een niet bovenmatig vacatiegeld (artikel 1a, eerste lid, onderdeel e, van de UR AWR 1994). Vacatiegeld is in ieder geval niet bovenmatig als dit niet hoger is dan de vergoeding die is opgenomen in het Besluit vergoedingen adviescolleges en commissies. Een hoger vacatiegeld is in uitzonderingsgevallen mogelijk en is dus niet per definitie bovenmatig. Bij de beantwoording van de vraag of een hoger vacatiegeld bovenmatig is, spelen onder andere een rol de aard en omvang van de ANBI en de maatschappelijke positie van het lid van het orgaan van de instelling dat het beleid bepaalt. Een (vaste) vergoeding die niet afhankelijk is van het bijwonen van vergaderingen en de daarbij behorende voorbereiding, kan in beginsel niet als vacatiegeld worden aangemerkt. Uitzondering is opgenomen in het giftenbesluit 2014 onder punt 3.4. Bestuursleden die tevens een uitvoerende functie vervullen, kunnen daarvoor wel een beloning ontvangen. Lees hier meer over vacatiegeld en onkostenvergoeding>>>;
Integriteitseisen
De ANBI-beschikking wordt geweigerd als een bestuurder of een (gezichts)bepalend persoon, onherroepelijk is veroordeeld wegens aanzetten tot haat, aanzetten tot geweld of gebruik van geweld in de afgelopen vier jaar. De ratio achter de integriteitstoets is dat het onwenselijk wordt geacht om overheidssteun te verlenen aan niet integere ANBI’s.
Vanaf 1-1-2014 wordt de integriteitstoets uitgebreid met de situatie waarin sprake is van het opzettelijk plegen van een misdrijf waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht door een bestuurder, feitelijk leidinggevende of gezichtsbepalend persoon van de instelling. Een ANBI kan zich distantieren van voornoemd persoon om te voorkomen dat een ANBI-status wordt ingetrokken.
Actueel beleidsplan
Een ANBI moet een actueel beleidsplan hebben. Dit is een document dat inzicht geeft in de manier waarop de doelstelling van de ANBI wordt uitgevoerd. Dit mag ook een meerjarig beleidsplan zijn. Het plan moet inzicht geven in:
- de werkzaamheden die de instelling verricht;
- de manier waarop de instelling geld wil werven;
- het beheer van het vermogen van de instelling;
- de besteding van het vermogen van de instelling;
Redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen
De kosten van werving van gelden en de beheerkosten van de instelling dienen in redelijke verhouding te staan tot de bestedingen ten behoeve van het doel van de instelling.
Uitkering liquidatiesaldo
Uit de regelgeving van de instelling moet blijken dat bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo wordt besteed aan een ANBI met een soortgelijke doelstelling of van een buitenlandse instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt en die een soortgelijke doelstelling heeft. Deze regeling is geïntroduceerd bij de Geefwet. Hierdoor wordt bijvoorbeeld geld van een concertgebouw na opheffing ook weer besteed aan een concertgebouw. Dit in verband met het tijdelijke belastingvoordeel op giften aan culturele ANBI’s.
Voor instellingen die al vóór 23 juni 2012 zijn opgericht en als ANBI werden aangemerkt geldt een overgangsregeling. Bij opheffing van deze ANBI’s moet het geld dat overblijft besteed worden aan een goed doel. Deze ANBI’s hoeven de statuten op dit punt niet direct aan te passen. De oude regeling blijft gelden tot de eerstvolgende notariële statutenwijziging van de ANBI.
Er zijn plannen om de verplichting om aan een soortgelijke ANBI uit te keren te laten vervallen voor de gewone ANBI’s. Voor culturele ANBI’s blijft deze eis wel gelden. Zie hiervoor Giftenaftrek & wijzigingen ANBI-regelgeving>>>
Administratieve verplichtingen
De administratie van de instelling dient zodanig te zijn ingericht dat de gestelde eisen controleerbaar zijn door de Belastingdienst. Uit de administratie dient de Belastingdienst te kunnen opmaken:
- de aard en omvang van de aan de afzonderlijke leden van het bestuur toekomende onkostenvergoedingen en vacatiegelden;
- de aard en omvang van de kosten die door de goeddoelinstelling zijn gemaakt ten behoeve van de werving van gelden en het beheer van de goeddoelinstelling, alsmede de aard en omvang van de andere uitgaven van de goeddoelinstelling;
- de aard en omvang van de inkomsten van de goeddoelinstelling;
- de aard en omvang van het vermogen van de goeddoelinstelling.
Een algemeen nut beogende instelling mag ter financiering van haar doelstelling commerciële activiteiten ontplooien, indien de inkomsten, zijnde het saldo van baten en lasten, gerealiseerd met die activiteiten, in overeenstemming met het bestedingscriterium, binnen een redelijke termijn geheel of nagenoeg geheel ten goede komen aan de doelstelling van de organisatie. Onder commerciële activiteiten worden verstaan: het tegen commerciële tarieven verrichten van werkzaamheden of verlenen van diensten met het oogmerk hiermee ter financiering van de algemeen nuttige activiteiten van de instelling een positief resultaat te behalen.
Publicatieverplichting
Een ANBI moet vanaf 1 januari 2014 haar gegevens op elektronische wijze via internet openbaar maken. De te publiceren voorwaarden zijn opgenomen in een uitvoeringsregeling van de Algemene wet inzake rijksbelastingen. Lees hier meer over op publicatieverplichtingen van een ANBI>>> Wilt u uw ANBI aanmelden voor deze website? Dat kan via deze link>>>
Beoordeling Inspecteur
Een verzoek tot aanmerken algemeen nut beogende instelling wordt genomen door de inspecteur. De inspecteur kan in zijn beschikking nadere voorwaarden stellen aan de goeddoelinstelling. De inspecteur kan indien hij of zij van mening is dat de goeddoelinstelling niet meer voldoet aan de gestelde criteria een beschikking afgeven waarbij de instelling, eventueel met terugwerkende kracht, niet meer wordt aanmerkt als algemeen nut beogende instelling. Tegen de beschikkingen van de inspecteur is bezwaar mogelijk.
U dient te beschikken over een Rechtspersonen en Samenwerkingsverbanden Informatienummer (RSIN). Hiermee kunt u met het volgende ANBI-aanvraagformulier>>> een ANBI-beschikking aanvragen.
Welke verplichtingen heeft een ANBI?
- Een ANBI blijft voldoen aan de bepalingen uit het ANBI-regeling;
- Een ANBI vult, als de Belastingdienst daarom vraagt, een controleformulier in (dat wordt toegezonden door de Belastingdienst) en stuurt dit binnen de gestelde tijd terug. De Belastingdienst kan dit ieder jaar vragen;
- Een ANBI geeft op verzoek van de Belastingdienst inzage in de administratie;
- Een ANBI geeft wijzigingen in het correspondentieadres door bij het eigen belastingkantoor;
- Een ANBI meldt wijzigingen die van invloed kunnen zijn op de ANBI-status bij de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-‘s-Hertogenbosch. Dit kan bijvoorbeeld een wijziging zijn in de doelstelling, de samenstelling van het bestuur, de beloningen en/of vacatiegelden, of de besteding van een eventueel positief saldo bij opheffing;
- Een ANBI publiceert de gevraagde gegevens en geeft een link door aan de Belastingdienst.
- Als een ANBI geen ANBI meer is dan kan het toch verplichtingen hebben>>>.
Als een ANBI zich niet aan deze verplichtingen houdt, kan dat betekenen dat de instelling niet meer als een ANBI wordt aangewezen. Ook kan het zijn dat de status van ANBI met terugwerkende kracht wordt ingetrokken. Dit kan fiscale gevolgen hebben.
Aan de gegeven informatie kunt u geen rechten ontlenen.
bron: www.belastingdienst.nl/giften